Stanisław Marusarz

Choamonix 1947 r.

Stanisław Marusarz (ur. 18 czerwca 1913 r. w Zakopanem).   Narciarstwo, a przede wszystkim skoki narciarskie uprawiał na najwyższym światowym poziomie przez ponad trzydzieści lat.

Dnia 22 lutego 1989r. Prezydium Rady Narodowej Miasta Zakopanego i Gminy Tatrzańskiej – “na wnioski Centralnego Ośrodka Sportu, oddział w Zakopanem – gestora obiektu, Związku Podhalan, Zarządu Tatrzańskiego Okręgowego Związku Narciarskiego, dziennikarzy, uczestników II Światowych Igrzysk Polonijnych, w 100 lecie Polskiego Narciarstwa, 50 – lecie zdobycia srebrnego medalu na Mistrzostwach Świata w 1938r. w Lahti przez nestora polskiego Narciarstwa Stanisława Marusarza, wzoru postaw patriotycznych i sportowych, postanowiło nadać skoczni Wielka Krokiew, imię Stanisława Marusarza.”

Tak wiec, od ponad dwudziestu czterech lat Stanisław Marusarz jest patronem Wielkiej Krokwi w Zakopanem. Jego Osoba łączy nie tylko cechy światowej sławy sportowca, pięciokrotnego reprezentanta Polski na Igrzyskach Olimpijskich; 1932 w Lake Placid, 1936 w Garmisch-Partenkirchen, 1948 w St.Moritz, 1952 w Oslo, oraz 1956 w Cortinie gdzie otworzył konkurs skoków, siedmiokrotnego uczestnika Mistrzostw Świata, Rekordzisty Świata w Planicy 1935 r. Wice-Mistrza Świata z Lahti 1938 r.  i wielokrotnego Mistrza Polski (22), a także międzynarodowego Mistrza Jugosławii i Niemiec w skokach 1933r. Mistrza Czechosłowacji w skokach w 1934 i 1946 r.  Mistrza Anglii  w zjeździe -Wengen 1935, Mistrza Anglii w biegach 1937 r.

To także patriota, obrońca polskości i żołnierz Podziemia.

W czasie wojny, skazany przez Niemców na śmierć Stanisław Marusarz był bohaterem najsłynniejszej i nieprawdopodobnie brawurowej ucieczki z hitlerowskiego więzienia przy ul. Montelupich w Krakowie. (Wcześniej również ratował się ucieczka po  tym, jak został ujęty w okolicach Szczyrbskiego Plesa.) Te wielka ucieczkę opisał IPN na wystawie: “Monte, Kronika Terroru 1939 – 1989” Wspomina ja także Muzeum Historii Polski a jej opisy umieszczone są w wielu książkach. Po wojnie Stanisław Marusarz musiał się przez jakiś czas ukrywać – tym razem przed ówczesna polska władza… Był żołnierzem Armii Krajowej.

Był zapalonym projektantem i konstruktorem wielu skoczni narciarskich. Uprawiał na bardzo wysokim poziomie sporty motocyklowe startując miedzy innymi w Międzynarodowych Rajdach Tatrzańskich. Był także myśliwym.

Stanisław Marusarz został odznaczony Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Armii Krajowej, dwukrotnie Medalem Wojska, Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945, Honorowa Odznaka Żołnierza Komendy Głównej AK, Zasłużonego Mistrza Sportu 1951.

Odszedł 29 października 1993 r. Spoczywa na Peksowym Brzyzku w Zakopanem. Za “wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej oraz za osiągniecia sportowe”, 14 lutego 2010 r. Pan Prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył pośmiertnie Stanisława Marusarza, Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Obowiązkiem naszym wobec przyszłych pokoleń jest przekazywanie historii, wzorów i godnych naśladowania postaw. Jeśli pamięć po ludziach, nawet tych najwybitniejszych tak szybko przemija,  a i tradycja narodowa slabnie…to w znacznej mierze jest to wynikiem braku wiedzy o przeszłości, braku jej utrwalania i pielęgnowania. Naszym zadaniem jest dbanie o zachowanie pamięci ludzi, którym, jako społeczeństwo, wiele zawdzięczamy. Niech ich patriotyczna postawa będzie wzorem dla nas i dla przyszłych pokoleń.

Historia polskiego narciarstwa to przecież także kawal historii Polski…